Hoe wordt laboratoriumdiagnostiek gebruikt
Laboratoriumonderzoek gebeurt op aanvraag van de huisarts (eerstelijnszorg) of op aanvraag van de medisch specialist (tweedelijnszorg). Het aangevraagde onderzoek wordt uitgevoerd met gevalideerde tests, in gecertificeerde laboratoria door gekwalificeerd personeel onder verantwoordelijkheid van bijvoorbeeld een klinisch chemicus, medisch microbioloog, medisch immunoloog of patholoog.
Organisatie en logistiek
Laboratoriumdiagnostiek omvat het hele traject: van monsterafname tot en met interpretatie van de meting en terugkoppeling van de resultaten.
1. monsterafname
Bloedafname en inzameling van lichaamsmaterialen zoals urine, feces of speeksel vormen een integraal onderdeel van de laboratoriumdiagnostiek. De vereiste voorzieningen en logistieke procedures vallen in Nederland onder de verantwoordelijkheid van het laboratorium. In andere landen is dat vaak anders.
2. laboratoriumanalyse
Laboratoriumspecialist voert de tests uit en controleert, beheert en interpreteert de gemeten waarden.
3. Terugkoppeling en consult
De uitslag van een test is meer dan een getal! Gemeten waarden moeten worden geïnterpreteerd in de context van het medisch dossier van de betrokken patiënt. Dat vereist een goede communicatie over en weer tussen aanvrager en laboratorium. Indien nodig informeert de laboratoriumspecialist de behandelend arts over de resultaten van het onderzoek of wint de behandelend arts advies in over aanvullend laboratoriumonderzoek.
Efficiënt en doelmatig
Intensieve samenwerking tussen medici en laboratoriumspecialisten is kenmerkend voor Nederland. Illustratief is het gezamenlijk opgestelde ‘probleemgeoriënteerde aanvraagformulier’ voor de eerste lijn. Dit formulier stimuleert doelgerichte aanvraag en voorkomt overmatig gebruik van laboratoriumdiagnostiek. De terugkoppeling van testresultaten en beslissingen over vervolgonderzoek zijn gebaseerd op nauw overleg tussen laboratorium en arts. Dat leidt tot maximaal profijt voor de patiënt en minimale kosten op het zorgbudget. De schakels in de keten van aanvraag, uitvoer en terugkoppeling zijn ijzersterk.
Laboratoriumdiagnostiek is cruciaal in het medische beslissingstraject. Laboratoriumonderzoek wordt aangevraagd door de arts en uitgevoerd door het laboratorium dat verantwoordelijk is voor de hele keten: van monsterafname in de prediagnostische fase tot en met consultatie in de postdiagnostische fase.