De Gezondheidsraad, die vier jaar geleden de onderzoeken naar de dikke darm aanraadde, had geen expliciete aandacht voor de 'vals positieven', de mensen die een tijd ten onrechte denken dat ze darmkanker hebben. En dat zijn er veel bij de screening op darmkanker. Bij borstkanker is die onzekerheid bekend. Zo zijn er vrouwen die gezond bleken maar zich toch blijven melden in het ziekenhuis 'omdat er nou eenmaal ooit een vlekje op de scan is aangetroffen'.

 

Artsen keren zich steeds feller tegen preventieve onderzoeken zoals total body scans. Ze vermoeden dat commerciële klinieken 'gerustheid' verkopen. Omdat in veel onderzoeken altijd wel 'iets' wordt gevonden, is de kans op ongerustheid juist heel groot, denken ziekenhuizen. Ook hiernaar is nog geen groot onderzoek gedaan.

 

De Gezondheidsraad moet volgend jaar het kabinet adviseren of de overheid mensen moet beschermen tegen deze scans, die tot nu toe niet in Nederland mogen worden uitgevoerd. De test wordt vanaf volgend jaar gefaseerd ingevoerd en uiteindelijk zal iedereen tussen de 55 en 75 hem elke twee jaar kunnen ondergaan. Dat zou neerkomen op jaarlijks bijna 2 miljoen uitnodigingen voor de screening. Men verwacht dat 60 procent van de mensen meedoet. De jaarlijkse kosten worden geschat op 40 miljoen euro. Naar schatting van de Gezondheidsraad besparen we zo jaarlijks 1400 levens. De raad rekende uit dat als 785 mensen de ontlastingstest doen, en 40 mensen een coloscopie ondergaan, één sterfgeval wordt voorkomen. Tegenstanders wijzen erop dat het voorkomen van kanker nog niet automatisch leidt tot een langere levensduur, en dat alleen al door de onderzoeken een grote groep mensen bijwerkingen ondervindt zoals perforatie van de darm - acht van deze patiënten overlijden aan deze ultieme complicatie van de coloscopie.